Het is de vrees van pandeigenaren. Krakers. Panden die leegstonden worden in gebruik genomen door krakers. En dat mocht lange tijd. Voor de wat oudere mensen staan de krakersrellen rond de inhuldiging van prinses Beatrix in 1980 nog helder op het netvlies. Wanneer in die tijd een pand langer dan een jaar leeg stond, dan mocht dit onder bepaalde voorwaarden worden gekraakt. Dit veranderde pas in 2010. Sinds 1 oktober 2010 is kraken van panden niet meer toegestaan. Een verbod tot kraken is opgenomen in het Wetboek van Strafrecht en wel in art. 138a:
Hij die in een woning of gebouw, waarvan het gebruik door de rechthebbende is beëindigd wederrechtelijke binnendringt of wederrechtelijk aldaar vertoeft, wordt, als schuldig aan kraken gestraft met gevangenisstraf van ten hoogte een jaar of geldboete van de derde categorie.
Toch blijkt dat krakers niet altijd kunnen worden ontruimd. Dit volgt uit een zaak die speelt in Breda. In de Catharinastraat staan al jarenlang enkele panden leeg. Het is nog niet duidelijk wat er met de panden gaat gebeuren. Begin dit jaar trokken enkele krakers in het pand, dit tot afgrijzen van de buurt. De krakers zouden namelijk overlast veroorzaken. De pandeigenaar kwam in actie. De krakers werden gesommeerd om het pand te ontruimen. Hieraan werd geen gevolg gegeven, waarna de pandeigenaar een kort geding opstartte. Appeltje-eitje zou je denken met art. 138a Sr in het achterhoofd. Overtreding van deze strafrechtelijke bepaling zorgt immers voor een civielrechtelijke onrechtmatige daad. Toch werd de pandeigenaar in het ongelijk gesteld.
Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft de uitspraak van de rechtbank bekrachtigd. Daartoe wordt geoordeeld dat niet alleen moet worden gekeken naar art. 138a St, maar ook naar art. 8 lid 1 EVRM. Indien sprake is van gebruik als woning door een kraker van het pand, ook als dat zonder recht of titel gebeurt, dan geldt dat ontruiming een zeer ernstige aantasting vormt van het huisrecht van de kraker in de zin van art. 8 lid 1 EVRM. Een dergelijke inbreuk dient proportioneel te zijn.
In deze situatie heeft het gerechtshof aangenomen dat het pand op basis van de genoemde feiten en omstandigheden – zoals ongeopende post van jaren terug, grote lagen stof en lekkages – leeg stond, hoewel door de pandeigenaar een huurovereenkomst uit 2018 was overgelegd. Onder die omstandigheden achtte het gerechtshof de inbreuk die een ontruiming zou maken op het huisrecht van de krakers niet proportioneel. Tevens ontbreekt het spoedeisend belang, aldus het gerechtshof.
Ondanks het verbod op kraken werd de vordering tot ontruiming afgewezen.
Lees hier de gehele uitspraak.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onze huurrechtspecialist Wim Vos.